Tweet |
Günümüzde kanser hem dünya hem ülkemiz için ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Dünya genelinde yaklaşık her 6 ölümden biri, ülkemizde ise her 5 ölümden biri kanser nedeniyle gerçekleşmektedir.
Dünya Kanser Günü ilk kez 2005 yılında, ülkemizin de yakın işbirliği içerisinde olduğu Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından düzenlenmiştir. Her yıl 4 Şubat Dünya Kanser Gününde Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) ve ortak kuruluşların birlikte yürüttüğü, milyonlarca ölüme neden olan ve pek çoğu önlenebilir olan bir hastalığa karşı toplumsal bilinci artırmak amacıyla tüm dünyada kampanyalar düzenlenmektedir. UICC’nin yeni üç yıllık teması “kararlıyım ve yapacağım” olarak belirlenmiş olup 2018’de başlatılmıştır. 3 yıl sürecek “kararlıyım ve yapacağım” kampanyasının orta noktası olan 2020 yılı, bireysel kararlılığı güçlendirici bir eylem çağrısıdır ve geleceği etkilemede bugünden eyleme geçmenin önemini vurgular. Dünya Kanser Günü; yankı uyandırmayı, değişim aşılamayı ve farkındalık gününün geçmesinden çok sonraları da sürdürülecek bir eylemi harekete geçirmeyi amaçlayan bir kampanyadır.
Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü ve Dünya Sağlık Örgütü kişileri kanserleri önleme yolunda şu risk faktörlerinden kaçınmaya davet eder:
• Sigara ve dumansız tütün ürünlerini de içeren tütün kullanımı
• Fazla kilolu veya obez olmak
• Düşük meyve ve sebze alımını içeren sağlıksız beslenme
• Fiziksel aktivite eksikliği
• Alkol kullanımı
• Cinsel yolla bulaşan Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu
• Hepatit veya diğer kanserojen enfeksiyonlara maruziyet
• İyonlaştırıcı ve ultraviyole radyasyon maruziyeti
• Kentsel hava kirliliği
• Katı yakıt kullanımından kaynaklanan iç mekan dumanı
Ülkemizde DSÖ önerileri ile kayıt, önleme, tarama ve tedavi çalışmalarını bir arada barındıran Ulusal Kanser Kontrol Programı 2008 yılından itibaren yürütülmektedir
Kararlıyım ve Yapacağım;
Her birimiz vücudumuz için neyin normal olduğunu bilme ve olağandışı değişiklikleri tanıma konusunda doğru bilgileri tüm sağlık kuruluşlarımızdan özellikle birinci basamak sağlık kuruluşlarımızda (Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) , Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM)) çalışan sağlık çalışanlarından alabiliriz.
Ülkemizde Yürütülen “Kanserde Erken Teşhis” Programları
Ülkemizde Dünya Sağlık Örgütü tarafınca taranması önerilen; meme, kalın bağırsak ve rahim ağzı kanserleri için, toplumun kaynaklarına ve hastalık yüküne uygun olarak tarama programları yürütülmektedir. Ülke genelinde kanser taramaları; Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) , Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) de ücretsiz olarak yapılmaktadır. Erken teşhiste en önemli faktör, kişinin bu konuda bilinçlendirilmesidir. Erken tanı için aşağıdaki yöntemler uygulanmaktadır
Meme kanseri tarama programında;
20-40 yaş arası kadınlara; verilen eğitimlerle ayda bir kendi kendine meme muayenesi yapmaları, meme kanseri belirtilerden biri görüldüğünde ise vakit geçirmeden doktora başvurmaları gerektiği öğretilmektedir. Ayrıca iki-üç yılda bir sağlık kuruluşlarında meme muayenesi olunmalıdır.
40-69 yaş arası kadınlar ; Ayda bir kendi kendine meme muayenesi yapılmalı , yılda bir sağlık kuruluşlarında meme muayenesi olunmalı ve iki yılda bir mamografi çektirilmelidir.
Kalın bağırsak kanseri taramaları, 50-70 yaş arasındaki kadın ve erkeklere 2 yılda bir gaitada gizli kan testi (GGT) yapılmakta , 10 yılda bir kolonoskopi önerilmektedir. Ailede kalın bağırsak kanseri öyküsü olanlarda ise tarama 40 yaşından itibaren yapılmaktadır. Dışkıda gizli kan saptanıp kolonoskopi yapılan kişilerde henüz kanserleşmemiş polip halindeki tümörler tespit edilerek kanser gelişmesi önlenebildiği gibi, kanser gelişmiş olan olgularda da erken teşhis ile ölüm oranları azaltılmaktadır.
Rahim ağzı kanserleri taramaları, 30 - 65 yaş arası tüm kadınlarımıza 5 yılda bir HPV-DNA ve smear testi yapılmaktadır.
Tüm bu tarama programlarımızda tarama sonrası pozitif çıkan kişilerin tanı ve tedavisi için Kanser Dairesi Başkanlığı’nca 81 il’e yönelik hastaların yönlendirileceği ve tanıdan tedaviye Avrupa Birliği kriterleri çerçevesinde hizmetler veren merkezlere gönderilmektedir.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 31 | 27 | 1 | 3 | 69 | 20 | 84 | +49 |
2 | Fenerbahçe | 31 | 26 | 1 | 4 | 83 | 27 | 82 | +56 |
3 | Trabzonspor | 31 | 16 | 11 | 4 | 54 | 41 | 52 | +13 |
4 | Beşiktaş | 31 | 14 | 12 | 5 | 41 | 37 | 47 | +4 |
5 | Kasımpaşa | 31 | 13 | 11 | 7 | 55 | 55 | 46 | 0 |
6 | Çaykur Rizespor | 31 | 13 | 12 | 6 | 40 | 47 | 45 | -7 |
7 | Başakşehir FK | 31 | 12 | 12 | 7 | 39 | 36 | 43 | +3 |
8 | Antalyaspor | 31 | 10 | 9 | 12 | 36 | 34 | 42 | +2 |
9 | Alanyaspor | 31 | 10 | 9 | 12 | 41 | 42 | 42 | -1 |
10 | Sivasspor | 31 | 10 | 10 | 11 | 37 | 43 | 41 | -6 |
11 | Adana Demirspor | 31 | 9 | 10 | 12 | 48 | 43 | 39 | +5 |
12 | Samsunspor | 31 | 10 | 14 | 7 | 35 | 41 | 37 | -6 |
13 | Kayserispor | 31 | 10 | 12 | 9 | 36 | 45 | 36 | -9 |
14 | MKE Ankaragücü | 31 | 7 | 11 | 13 | 37 | 40 | 34 | -3 |
15 | Hatayspor | 31 | 7 | 12 | 12 | 36 | 41 | 33 | -5 |
16 | Konyaspor | 31 | 7 | 12 | 12 | 32 | 45 | 33 | -13 |
17 | Gaziantep FK | 31 | 8 | 16 | 7 | 34 | 47 | 31 | -13 |
18 | Fatih Karagümrük | 31 | 7 | 15 | 9 | 34 | 39 | 30 | -5 |
19 | Pendikspor | 31 | 7 | 15 | 9 | 34 | 61 | 30 | -27 |
20 | İstanbulspor | 31 | 3 | 21 | 7 | 22 | 59 | 13 | -37 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 28 | 21 | 6 | 1 | 64 | 24 | 64 | +40 |
2 | Göztepe | 28 | 17 | 6 | 5 | 47 | 18 | 56 | +29 |
3 | Çorum FK | 28 | 14 | 8 | 6 | 46 | 29 | 48 | +17 |
4 | Kocaelispor | 28 | 14 | 8 | 6 | 42 | 33 | 48 | +9 |
5 | Bodrumspor | 28 | 13 | 7 | 8 | 36 | 19 | 47 | +17 |
6 | Sakaryaspor | 28 | 13 | 7 | 8 | 41 | 30 | 47 | +11 |
7 | Bandırmaspor | 28 | 12 | 8 | 8 | 43 | 24 | 44 | +19 |
8 | Gençlerbirliği | 28 | 11 | 7 | 10 | 33 | 27 | 43 | +6 |
9 | Boluspor | 28 | 12 | 9 | 7 | 27 | 30 | 43 | -3 |
10 | Erzurumspor FK | 28 | 11 | 7 | 10 | 28 | 22 | 40 | +6 |
11 | Ümraniyespor | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 40 | 34 | -7 |
12 | Keçiörengücü | 28 | 8 | 12 | 8 | 25 | 35 | 32 | -10 |
13 | Manisa FK | 28 | 7 | 11 | 10 | 33 | 34 | 31 | -1 |
14 | Şanlıurfaspor | 28 | 7 | 12 | 9 | 25 | 30 | 30 | -5 |
15 | Adanaspor | 28 | 9 | 16 | 3 | 22 | 40 | 30 | -18 |
16 | Tuzlaspor | 28 | 7 | 14 | 7 | 27 | 44 | 28 | -17 |
17 | Altay | 28 | 5 | 20 | 3 | 12 | 61 | 15 | -49 |
18 | Giresunspor | 28 | 2 | 22 | 4 | 13 | 57 | 7 | -44 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 31 | 21 | 5 | 5 | 68 | 27 | 68 | +41 |
2 | Bucaspor 1928 | 31 | 19 | 3 | 9 | 47 | 19 | 66 | +28 |
3 | Van Spor FK | 30 | 19 | 5 | 6 | 50 | 31 | 63 | +19 |
4 | 1461 Trabzon FK | 31 | 17 | 6 | 8 | 57 | 32 | 59 | +25 |
5 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 31 | 15 | 6 | 10 | 43 | 26 | 55 | +17 |
6 | Ankaraspor | 31 | 14 | 6 | 11 | 39 | 26 | 53 | +13 |
7 | Karacabey Belediye Spor | 32 | 11 | 10 | 11 | 33 | 30 | 44 | +3 |
8 | Ankara Demirspor | 31 | 13 | 13 | 5 | 35 | 33 | 44 | +2 |
9 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 31 | 12 | 13 | 6 | 36 | 32 | 42 | +4 |
10 | Diyarbekir Spor | 31 | 11 | 13 | 7 | 32 | 32 | 40 | 0 |
11 | Nazilli Belediyespor | 32 | 11 | 13 | 8 | 37 | 49 | 38 | -12 |
12 | Altınordu | 31 | 9 | 12 | 10 | 36 | 31 | 37 | +5 |
13 | Kırklarelispor | 32 | 9 | 13 | 10 | 24 | 35 | 37 | -11 |
14 | Hes İlaç Afyonspor | 31 | 8 | 12 | 11 | 18 | 30 | 35 | -12 |
15 | Serik Belediyespor | 31 | 8 | 13 | 10 | 25 | 34 | 34 | -9 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 31 | 8 | 15 | 8 | 31 | 49 | 29 | -18 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 32 | 5 | 20 | 7 | 29 | 62 | 22 | -33 |
18 | Bursaspor | 31 | 5 | 18 | 8 | 22 | 52 | 20 | -30 |
19 | Adıyaman FK | 31 | 3 | 22 | 6 | 21 | 53 | 15 | -32 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Aliağa Futbol A.Ş. | 25 | 18 | 0 | 7 | 53 | 14 | 61 | +39 |
2 | Kepezspor FAŞ | 24 | 19 | 1 | 4 | 51 | 13 | 61 | +38 |
3 | 52 Orduspor FK | 25 | 13 | 7 | 5 | 34 | 23 | 44 | +11 |
4 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 24 | 12 | 6 | 6 | 32 | 22 | 42 | +10 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 24 | 10 | 6 | 8 | 25 | 23 | 38 | +2 |
6 | Edirnespor | 24 | 11 | 9 | 4 | 37 | 23 | 37 | +14 |
7 | Artvin Hopaspor | 24 | 9 | 8 | 7 | 31 | 22 | 34 | +9 |
8 | Mardin 1969 Spor | 24 | 10 | 10 | 4 | 33 | 29 | 34 | +4 |
9 | K.Çekmece Sinopspor | 25 | 9 | 10 | 6 | 33 | 26 | 33 | +7 |
10 | Karabük İdmanyurdu Spor | 24 | 9 | 11 | 4 | 22 | 35 | 31 | -13 |
11 | Kırıkkalegücü FK | 24 | 7 | 12 | 5 | 23 | 29 | 26 | -6 |
12 | Talasgücü Belediyespor | 24 | 8 | 14 | 2 | 24 | 37 | 26 | -13 |
13 | Gümüşhanespor | 25 | 4 | 12 | 9 | 21 | 41 | 21 | -20 |
14 | Malatya Arguvanspor | 24 | 2 | 18 | 4 | 11 | 44 | 10 | -33 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 24 | 2 | 19 | 3 | 16 | 65 | 9 | -49 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
12/04/2024 | Trabzonspor | vs | Sivasspor |
13/04/2024 | Kasımpaşa | vs | Konyaspor |
13/04/2024 | MKE Ankaragücü | vs | Gaziantep FK |
13/04/2024 | Adana Demirspor | vs | Kayserispor |
13/04/2024 | Beşiktaş | vs | Samsunspor |
14/04/2024 | Pendikspor | vs | Başakşehir FK |
14/04/2024 | Çaykur Rizespor | vs | Antalyaspor |
14/04/2024 | Hatayspor | vs | İstanbulspor |
14/04/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Fenerbahçe |
15/04/2024 | Alanyaspor | vs | Galatasaray |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
06/04/2024 | Bodrum FK | vs | Keçiörengücü |
06/04/2024 | Ümraniyespor | vs | Şanlıurfaspor |
06/04/2024 | Sakaryaspor | vs | Boluspor |
07/04/2024 | Bandırmaspor | vs | Manisa FK |
07/04/2024 | Çorum FK | vs | Kocaelispor |
07/04/2024 | Eyüpspor | vs | Altay (H:1) |
07/04/2024 | Gençlerbirliği | vs | Adanaspor |
08/04/2024 | Giresunspor | (H:1) vs | Tuzlaspor |
08/04/2024 | Göztepe | vs | Erzurumspor FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
07/04/2024 | Adıyaman FK | vs | Kırklarelispor |
07/04/2024 | Altınordu | vs | Diyarbekir Spor |
07/04/2024 | Ankara Demirspor | vs | Esenler Erokspor |
07/04/2024 | Ankaraspor | vs | Yeni Mersin İdman Yurdu |
07/04/2024 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | vs | Hes İlaç Afyonspor |
07/04/2024 | Bucaspor 1928 | vs | Zonguldak Kömürspor |
07/04/2024 | Bursaspor | vs | 1461 Trabzon FK |
07/04/2024 | Nazilli Belediyespor | vs | Van Spor FK |
07/04/2024 | Serik Belediyespor | vs | Kırşehir Futbol SK |
07/04/2024 | Bursaspor - 1461 Trabzon FK | 1461 Trabzon FK ligdeki son 5 maçında hiç kaybetmedi | 1461 Trabzon FK yenilmez |
07/04/2024 | Altınordu - Diyarbekir Spor | Altınordu ligde evindeki son 5 maçını kazandı | Altınordu kazanır |
07/04/2024 | Serik Belediyespor - Kırşehir Futbol SK | Kırşehir Futbol SK ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı | Serik Belediyespor yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
07/04/2024 | Kırıkkalegücü FK | vs | Mardin 1969 Spor |
07/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | vs | Ayvalıkgücü Belediyespor |
07/04/2024 | Edirnespor | vs | Malatya Arguvanspor |
07/04/2024 | İnegöl Kafkas GK | vs | Artvin Hopaspor |
07/04/2024 | Karabük İdmanyurdu Spor | vs | K.Çekmece Sinopspor |
07/04/2024 | Kepezspor FAŞ | vs | Tarsus İdman Yurdu |
07/04/2024 | Talasgücü Belediyespor | vs | 52 Orduspor FK |